Pavillon Circulaire

Pavillon Circulaire, 2015, Paris – Pavillon de l’Arsenal (Project owner), Encore Heureux (conception), Tribu + Bonnefrite + Camping Design (Team) – photography by Cyrus Cornut (courtesy of Encore Heureux)

Encore Heureux kolektiboak diseinatutako Le Pavillon Circulaire, Parisko udaletxe aurreko plazan kokatu zen, 2015ko COP21 gailurraren momentuan. Proiektua, Pavillon de l’Arsenal-en (Centre d’urbanisme et d’architecture de Paris) enkargua izan zen. Materialen berrabilpenaren inguruan kezkatuta, diseinatzaileek aldi baterako pabilioi zirkularra diseinatu zuten, zirkularra fabrikazio prozesuan, ez formari dagokionean. Erabilera anitzeko espazio honek, haritz zurezko atez estalitako fatxada bat zeukan eta ekitaldi txikiak zein taberna bat barne hartzeko sortu zen. Hasiera batean esperimentu gisa pentsatu zen arren, materialen berrerabilpenaren erabilera aukeren adibide da gaur egun.

Pabilioiaren aldi baterako izaera eta egitura arinak hasierako zailtasun normatiboak zein teknikoak gainditzea ahalbidetu zuten arren, proiektu eredugarria da eta hasieran zehaztutako helburuak bete ditu, berrerabilpenaren inguruan Encore Heureux kolektiboak seinalatutako arazoez hitz egitea lortu baitu. Honela, jarraitutako ekonomia zirkularraren printzipioek tokiko eskulan eta materialekin eraikitzea ahalbidetu dute. Berrerabilpen materialen %70a Parisdarra da eta Parisko langileek modu garrantzitsu batean parte hartu dute proiektuan.

Hemen ikus daiteke gaiari buruzko AMC aldizkariaren artikulua edo plataformaarquitectura web-orrian ikusitako artikulua.

Hona hemen, proiektuan erabilitako berrerabilpen materialen eta hauen jatorriari buruzko informazio zerrenda:

  • Haritz zurez eginiko 180 ate, etxebizitza-eraikin baten birgaitze-obra batetik ekarriak;
  • Arroka-ile isolamendua, supermerkatu baten estalki lanetan bildua;
  • Zurezko egitura, zaharretxe baten obra hondakina;
  • Lur et horma panelak, erakusketa panel berrerabiliak;
  • Zurezko zur-oholtza, Paris-Plage jaialditik ekarria;
  • Zurezko 50 aulki, Parisko garbiguneetan bilduak;
  • Lanpara zintzilikarioak, argiztapen publikoaren stock-an jasoak.

LibreBook / Dekkera

Ondoren aurkeztutako proiektuak, Rotor-ek burututako barne-diseinu proiektu bruselarrak dira, non materialen berrerabilpena kontutan hartu den. Lehenengoa, Europako hizkuntza gehienetan idatzitako liburuak eta ekitaldi edo erakusketa txikiak antolatzen dituen LibreBook liburudendaren egokitzea. Bigarrena, janari-denda zahar baten eraldaketa proiektua da, Dekkera izeneko artisau-garagardoetan espezializatutako taberna-denda.

Berrerabilpenaren eta bi proiektuen filosofiaren arteko loturak oso garrantzitsuak dira hemen. Batetik, LibreBook dendako liburuak bezala, historioak kontatzen dituzten materialak aukeratu dituztelako, eta bestetik Dekkeran saltzen diren bertako artisau-produktuen kalitatearen garrantziagatik. Honela, Opera de la Monnaie-tik ekarritako freskoa, hormako paper-pintatu gisa erabili da, liburudendako parte intimistenean giro berezia sortuz. Taberna-dendaren mostradorea, inguruko eraispen-lanetatik ekarritako kalitatezko materialez estalia dago, a la testa zurezko zorua edo Bruselako metro-geltoki batetatik bildutako zeramikazko lauzak.

Hona hemen, LibreBook liburudendaren proiektuan erabilitako berrerabilpen materialen zein kantitateen zerrenda (iturria Opalis), non material gehienen horniketa eta obra-jartzea Rotor-ek egin duen:

  • 80 m² haritz oholtza;
  • 15m sabai faltsu, hormako panel gisa erabilia;
  • 120 m² de multiplex panel;
  • 35 lanpara;
  • metalezko 10 apalategi;
  • sukalde hornitu bat;
  • 50m² margotutako oihala;
  • 15m spot motako lanparentzako erraila;

Hona hemen, Dekkera taberna-dendaren proiektuan erabilitako materialen eta jatorriaren zerrenda:

  • Mahogany a la testa zur oholtza barraren estaldura gisa erabilia;
  • Bruselako metroko zeramikazko lauzak barraren estaldura moduan;
  • Bulego-eraikin batetik ekarritako « mille-feuille » motako sabai faltsua;
  • Bulego-eraikin baten fatxadaren basalto lauzak, zoladura moduan erabiliak;

Sanitary block with reused materials

Belgikan, materialen berrerabilpenaren arloan oso aktiboa den Rotor diseinu kooperatibak, adreilu gorrizko antzinako abeletxe bati itsatsitako sanitate-ekipamendu bloke baten proiektua garatu du bertako gazte-talde batentzat (le Chiro d’Itterbeek). Dilbeek herrian kokatuta, Bruselaren hiri-periferian, proiektua ere adreilu gorriz eraikia izan da lehendikako eraikuntzarekin integratzeko. Tamainaz xumea izan arren, proiektua eredugarria da. Handitzearen eraikuntzan erabilitako materialen herena bakarrik dira berriak! Berrerabilpeneko eta amaitutako obretan sobratutako materialak erabili dituzte obra handirako nahiz akabera lanetarako. Rotor-ek horrelako proiektu bat posible dela erakutsi nahi izan du, berrerabiltze-prozesua zailtzen duten balazta ezberdinak identifikatuz, dokumentazio eta komunikazio lan baliotsu baten bidez.

Agente ezberdinek erakutsitako beharrezko inplikazioa azpimarratzekoa da. Lehenik eta behin, bazkide komanditarioa Dilbeek-ko udala, bestetik obraren kargu Coopérative de Construction AUTREMENT eraikuntza kooperatiba ekoeraikuntzan eta berrerabilpenean oso aktiboa eta azkenik jatorri ezberdineko material hornitzaileak: Rotor; Franck adreiluen desmuntaian, garbiketan eta birsalmentan espezializatuak; Bouwstocks berrerabilpeneko material denda; Gebruiktebauwmaterialen eraispen enpresa baten material salmentarako plataforma; Croisade Pauvreté boluntarioekin bigarren eskuko materialak prezio onean saltzen dituen irabazi-asmorik gabeko erakundea; gertuko obra pribatua.

Hemen behean proiektuan erabilitako berrerabilpeneko eta amaitutako obretatik berreskuratutako materialen zerrenda (informazio iturria Opalis):

  • 2,7 m³ paramentu adreilu;
  • 6,7 m³ hormigoi bloke;
  • estalkirako zurezko egitura;
  • 20 m² teila;
  • 29 m² hormako isolamendua, 14 m² zorurako isolamendua, 20 m² estalkirako isolamendua;
  • 3 baoburu, 4 ate edo leiho;
  • 14 m² zeramikazko lauza;
  • 8 tresna sanitario;
  • 5 lanpara;

La Fabrique du clos

Stains-en, Ile-de-France eskualdean, 1959ko hormigoizko apartamentu-eraikin eta hormen eraispenak, ingurumen inpaktu handiko material honen tokian-tokiko berrerabiltzea ahalbidetu du azken bost urteetan. Proiektua, Seine Saint Denis Habitat eta Bellastock arkitektoen artean burutu dute, besteak beste CSTBren (Centre Scientifique et Technique du Bâtiment) laguntzarekin.

Ingurumen-xede, objektibo sozial eta kulturalak dituen ekimen honek lorpen ezberdinak izan ditu. Besteak beste, hormigoizko elementuekin egindako prototipoen sorkuntzan adibidez: hormigoizko lauza zoladura, banku edo jardinera gisa erabili daitekeen harlangaitz lana eta hormigoizko hormez eraikitako lokal teknikoa. Gainera ekimenak espazio publikoen antolamendu plana, objektuen errekuperazio eta birziklatze zentro komunitarioa eta sentsibilizazio, formakuntza eta sorkuntza programak garatzeko aukera ekarri du, beti ere auzo mailatik abiatuz.

Berrerabilpeneko hormigoizko zoladuraren 60m2-tan burututako azterlanak adierazi duenaren arabera, zoladurara bideratutako material-hobiaren berrerabiltze tasa %86koa izan da. Gainera berrerabiltze prozesua burutzeko beharrezkoa izan den epea 4 egunez bakarrik luzatu da. Zoladuraren batez-besteko m2-ko kostua 25,2€koa izan da, zoladura berri batena baino 10€ merkeagoa. Proiektuaren tokiko lana eta honen izaera esperimentalaren garrantzia azpimarratu nahi dugu.  

REBRICK

San Francisco Earthquake of 1906, Cleaning bricks – George Williford Boyce Haley – National Archive at College Park (Public Domain)

2011 eta 2013 artean garatutako REBRICK (Market uptake of an automated technology for reusing old bricks) proiektu europearraren helburua, buztin erre adreilu zaharren berrerabilpena bultzatzea zen. Gamle Mursten empresa dinamarkarrak, adreiluetatik hormigoi eta zementu hondakinak kentzeko sistema mekaniko automatizatua jarri zuen martxan. Proiektua, Europar Batasunaren Eco-Innovation programaren bidez kofinantziatua izan zen eta helburua berrerabilpenaren oinarri hauek Europan zehar zabaltzea zen, eskualde bakoitzaren berezitasunak kontuan hartuta. Kalkuluen arabera, berrerabilitako adreilu bakoitzeko 0.5kg CO2-ko ingurumen-onura lortu zen!


Proiektuari buruzko informazio gehiago:

REBRICK European Commission

Residuos Profesional

Pavés

Street Paver – Paris 1899-1900, Eugène Atget – Library of Congress (Public domain)

Frantziako Trantsizio Ekologikoaren eta Elkartasunaren Ministerioak, Pariseko bide-sarearen materialeen birziklapen eta berrerabilpenari buruzko artikulua argitaratu zuen 2018an. Galtzada-harri naturalen kasuan batez ere, garbitu ostean materialen kopuru handi bat berrerabili egiten da. Kaleetan kokatutako berreskuratutako galtzada-harri naturalen kopuruak gora egin du azken urteetan, %20tik %80ra. Berrerabilitako galtzada-harrien eta elementu berrien proportzioa alderantzikatu egin da!